زخم بستر یا زخم فشاری که به علت فشار مداوم و طولانی مدت در ناحیه خاصی از پوست ایجاد میشود و معمولا به دلایل بی تحرکی ناشی از کهولت سن، چاقی، بیماری هایی مثل دیابت، آلزایمر، پارکینسون، ام اس و… به وجود می آید. زخم بستر دارای چهار مرحله است که از زخم بستر سطحی شروع شده و به زخم بستر عمیق ختم می شود. در مرحله یا درجه اول زخم بستر سطحی، به سطح اولیه پوست آسیب می رسد و موجب متورم شدن، تغییر رنگ پوست به قرمزی یا سفیدی، ایجاد سفتی یا نرمی و احساس گرما یا سرما در آن ناحیه می شود. در مرحله دوم زخم بستر سطحی، سطح اولیه و بافت زیرین پوست درگیر شده و از اعلائم آن تورم و قرمزی، زخم باز و کم عمق، تاول با مایع شفاف زردرنگ، ترشح و چرک در محل زخم است.
در زخم بستر عمیق، ابتدا در درجه سوم، زخم های عمیق و حفره ای ایجاد شده که بافت چربی زیرین در آن ها قابل مشاهده است و همراه با چرک، گرما، سرخی، تغییر رنگ ترشحات و بوی بد هستند. درجه چهارم که شدیدترین و خطرناک ترین نوع زخم بستر است؛ آسیب به بافت از سطح چربی های زیرین گذشته و به ماهیچه ها، تاندون ها، رباط ها، غضروف ها و استخوان ها نفوذ می کند و همراه با درد، چرک، بوی بد، ترشح و عفونت های شدیدی همراه است. هرچه میزان درجه زخم های بستر بالاتر باشد، مدت زمان طول درمان زیادتر و نوع درمان تخصصی تر خواهد بود.
زخم بستر سطحی چیست؟
زخم بستر سطحی آسیب خفیف و کم عمق به سطح پوست و بافت زیرین آن است و شامل دو مرحله می شود. مرحله اول زخم فقط روی سطح اولیه پوست تاثیر می گذارد. اولین نشانه در محل زخم تغییر رنگ آن است که آسیب به عروق خونی کوچک زیرین سبب قرمزی پوست شده و با تغییر وضعیت و کاهش فشار، رنگ پوست به حالت اصلی خود بر نمی گردد؛ در افراد با پوست تیره، این رنگ ممکن است به بنفش یا آبی متمایل شود. دومین نشانه، متورم شدن، سفت تر شدن یا نرم تر شدن پوست و به دنبال آن حس گرما یا سرمای بیشتر در محل زخم نسبت به سایر نواحی پوست است و فرد بیمار دچار سوزش و خارش خفیف در محل زخم می شود. با پیشرفته تر شدن مرحله اول زخم، به درجه دوم می رسیم که لایه اولیه پوست شکافته شده و یک زخم کم عمق متورم سفت و قرمز شده به صورت خراش یا ساییدگی در سطح پوست نمایان می شود و بافت زیرین و اولیه را دچار آسیب می کند. تاول های دارای مایعات شفاف مایل به زرد، ایجاد چرک و ترشح در محل زخم و درد از دیگر نشانه های زخم بستر سطحی هستند.
زخم بستر عمیق چیست؟
زخم بستر عمیق در واقع ایجاد آسیب شدید و گسترده به بافتهای زیرین و عمقی پوست است که بافت عضلات و حتی استخوان را نیز درگیر می کند. به زخم بستر عمیق، زخم در درجه سوم و چهارم می گویند. در مرحله سوم دو لایه بالایی پوست به طور کامل شکافته و زخم به صورت یک سوراخ یا حفره در سطح پوست ایجاد و بافت چربی در این مرحله قابل مشاهده است اما عضلات و استخوان ها در این مرحله دیده نمی شوند. در مرحله چهارم پوست به طور کامل ازبین رفته و آسیب به عضلات، ماهیچه ها، غضروف و استخوان ها می رسد. بافت زخم در این مرحله مرده و سخت شده اند، علائم زخم در این مرحله علاوه بر سرخی، گرما، ترشح و چرکی، با تغییر رنگ ترشحات و بوی بد همراه است. درمان سریع زخم بستر عمیق از ضرورت بالایی برخورد است؛ لذا برای درمان زخم بستر در مشهد، استفاده از نهایت زمان، می تواند شرایط بیمار را سریع تر بهبود ببخشد.
مقایسه علائم و میزان خطر
در زخم بستر سطحی، علائم به قرمزی، خراشیدگی تاول و زخم باز کم عمق و در نهایت آسیب محدود به پوست و بافت زیرین آن می شود، بافت مرده معمولا در این نوع زخم وجود ندارد، میزان درد در بیمار بسیار کم و در حد سوزش و خارش خفیف است؛ همچنین خطر ابتلا به عفونت در این مرحله بسیار کم بوده و طول درمان سریع تر و ترمیم زخم ها آسان تر است. در زخم بستر عمیق، آسیب به تمام لایه ها و بافت ها زیرین پوست از جمله چربی ها، عضلات و استخوان ها می رسد، بافت های مرده در این نوع زخم وجود دارد، میزان درد شدید بوده و خطر ابتلا عفونت بسیار شدید است؛ علاوه بر این روند درمان بسیار کندتر و ترمیم زخم ها دشوارتر است.
درمان مناسب برای هر نوع زخم
برای درمان زخم بستر سطحی کافی است، اقداماتی از جمله کاهش و ازبین بردن فشار در نواحی زخم شده با تغییر وضعیت بدن بیمار هر چند ساعت یکبار، استفاده از تشک های مواج، شستشو و تمیز کردن زخم های سطحی با محلول ها نمکی استریل و آب و صابون صورت گیرد؛ همچنین تعویض مکرر پانسمان ها و استفاده از پانسمان های نوینی مثل پانسمان فوم، هیدروژل، هیدروکلوئیدی و آلژینات که سبب تسریع در بهبود زخم ها می شود و استفاده از کرم های موضعی ضد عفونی کننده و مرطوب کننده، از دیگر اقدامات مهم در درمان زخم بستر سطحی است.
برای درمان زخم بستر در مشهد همین حالا با کارشناسان ما تماس بگیرید.
برای درمان زخم بستر عمیق علاوه بر روش های ذکر شده، برداشتن بافت مرده با دستور پزشک و استفاده از روش هایی چون جراحی، لیزر، اولتراسوندو…، استفاده از تخت و تجهیزات ویژه، درمان عفونت به وسیله آنتی بیوتیک ها، استفاده از پانسمان های پیشرفته، ارزیابی منظم زخم ها و حفظ تغذیه سالم بیمار، مناسب خواهد بود.
نتیجه گیری
زخم بستر سطحی تنها به سطح اولیه پوست آسیب می رساند و زخم بستر عمیق ، ماهیچه ها و استخوان ها را نیز دچار آسیب می کند و بالاترین سطح خطر در زخم بستر عمیق است؛ همچنین روند و ترمیم زخم ها در زخم بستر سطحی به مراتب سریع تر و آسان تر از زخم بستر عمیق خواهد بود؛ لذا درمان سریع زخم ها در همان مراحل ابتدایی و نیز درمان سریع زخم بستر عمیق توسط کارشناسان زبده و ماهر، از ضرورت بسیار بالایی برخوردار است.