بیماری زخم بستر چیست؟
این بیماری که با نام آسیب فشاری و زخم فشاری هم شناخته میشود، ناحیه‌ای از پوست را درگیر کرده و باعث آسیب‌دیدگی آن خواهد شد. در واقع زمانی که نیرو و فشار زیادی به مدت طولانی بر ناحیه خاصی از پوست وارد شود می‌تواند به آن آسیب بزند.
این نیرو ممکن است شامل فشار ثابتی بر روی ناحیه از پوست یا یک فشار کششی بین پوست و سطح دیگری از بدن (بین باسن‌ها) باشد. در صورتی که آسیب فشاری به زخم عمیق تبدیل شود یا عفونت کند می‌تواند عامل تهدید کننده‌ای برای زندگی بیمار به‌شمار آید.
علت ایجاد زخم بستر
بیماری زخم بستر زمانی ایجاد میشود که یک نیرو و فشار مداوم به بافت پوست صدمه بزند. در واقع این زخم‌ها زمانی اتفاق می‌افتند که بافت‌ها و رگ‌های خونی ابتدا فشرده و سپس منحرف شوند. زیرا در این وضعیت گردش خون بسیار ضعیف خواهد شد، که نتیجه آن چیزی جزء از بین رفتن بافت و ایجاد عفونت نیست.
علل نیروی ایجاد کننده آسیب فشاری شامل موارد زیر هستند:
فشار: زمانی که بیمار مدت طولانی در وضعیت ثابتی باقی بماند، فشار وارد شده بر پوست می‌تواند موجب ایجاد زخم فشاری شود.
برش: زخم فشاری بر اثر برش زمانی اتفاق می‌افتد که نیروی کششی همچون تخت به سمت بالا بیاید اما بدن بیمار به سمت پایین حرکت کند. در این صورت پوست بدن بر روی تخت کشیده خواهد شد و به دلیل حساس بودن باعث ایجاد آسیب در ساختارهای داخلی آن میشود.
رطوبت: یکی‌دیگر از علت ایجاد زخم بستر رطوبت ناشی از عرق، ادرار و مدفوع است که می‌تواند با باقی ماندن بر روی پوست و خیس نگه داشتن آن موجب ایجاد زخم فشاری شود.
عوامل خطر
عوامل زیر می‌توانند احتمال ایجاد بیماری زخم بستر را در افراد مستعد بیشتر کنند:
بی‌اختیاری
شاخص توده بدنی (BMI) بسیار بالا یا پایین
وزن بسیار کم (بالشتک اطراف استخوان از بین می‌رود)
بیماری کنترل نشده دیابت (احساس درد را کاهش می‌دهد)
گردش خون ضعیف
عدم آگاهی ذهنی
عوارض زخم بستر
زخم بستر شامل عوارضی است که برخی از عوارض زخم بستر عبارتند از:
بی اختیاری در ادرار و مدفوع
تعرق زیاد
شکستگی
ترشحات زیاد از زخم ایجاد شده
تغییرات غیر معمولی در رنگ پوست
منطقی از پوست که در زمان لمس نسبت با سایر قسمت‌های بدن احساس خنک‌تر یا گرم‌تری دارند.
پیشگیری از بروز زخم بستر
پیشگیری از زخم آسان تر از درمان است
مهم ترین و موثرترین روش در پیشگیری از شکل گیری زخم بستر تغییر پوزیشن بیمار هر 2 ساعت یکبار می باشد.
در حین تغییر پوزیشن باید سعی کنیم که نیروی کششی بر روی نواحی Highrisk اعمال نشود.
تعویض به موقع پوشک جهت جلوگیری از ریختن ادرار و مدفوع بر روی پوست و ایجاد سوختگی می شود.
شست و شو با آب گرم و صابون روزانه انجام می شود.
تغذیه پرکالری پرویتامین پرپروتئین به همراه آب و مواد معدنی کمک بسزایی در بهبود زخم می کند.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به زخم بستر هستند؟
اشخاصی که مدت زمان طولانی در رختخواب یا صندلی چرخدار هستند.
کسانی که بدون کمک دیگران قادر به حرکت و تغییر وضعیت بدنشان نیستند مثل افرادی که در کما هستند یا دچار شکستگی شدید ران شده‌اند.
افرادی که مبتلا به فلج اندام‌های تحتانی، فلج هر چهار اندام و فلج نیمه بدن هستند.
افرادی که کنترل ادرار و مدفوع ندارند.
افرادی که برای مدت طولانی تری در یک وضعیت ثابت (خوابیدن به یک سمت) قرار می گیرند.
افراد مسن.
افراد مبتلا به دیابت نوع دو.
بیمارانی که استراحت مطلق دارند , بیشتر اوقات دچار زخم بستر میشوند.
بیمارانی که مجبور به استفاده از ویلچر هستند بیشتر دچار زخم بستر در کفل، پاها و البته پایین کمر می شوند. فشار وارد شده سبب می شود که جریان خون در آن ناحیه قطع شود در نتیجه این امر به سلول های پوستی صدمه وارد می کند.
زخم بستر اغلب در بخش‌های استخوانی بدن ایجاد میشود زیرا در این قسمت‌ها فشار بیشتری بر پوست وارد میشود و چربی کمتری برای محافظت از این ناحیه وجود دارد.
روش های درمان زخم بستر
هنگامی که به زخم بستر دچار شدید باید به فکر درمان زخم بستر نیز باشید , در غیر این صورت زخم عمیق تری به وجود می آید.
درمان زخم بستر به مراقبت زیادی نیاز دارد که چندین بخش مهم دارد. در درمان این بیماران تغذیه ، جلوگیری از عفونت (شستشوی زخم باسرم) ،استفاده از لگن بیمار مناسب و تغییر پوزیشن بیمار به صورت مداوم اهمیت زیادی دارد.
اولین قدم در درمان زخم بستر صرف نظر از اینکه در چه مرحله ای باشد حذف فشار ممتدی است که موجب تشکیل زخم شده است.
امروزه از روش‌های نوینی برای درمان زخم بستر استفاده میشود که تاثیر بسزایی در پیشرفت بهبودی آنها دارد که به پانسمانهای تخصصی معروف هستند در این روش‌ها از پانسمان های پیش ساخته‌ای استفاده میشود که دارای نقره یا کربن (برای جلوگیری از عفونت و بوی نامطبوع زخم) ویا مواد معدنی (که در رشد سلولی تاثیر دارند) می‌باشند.
چه عوملی باعث تشدید زخم بستر می شوند؟
سن بالا
اختلال در سیستم گوارشی و سو تغذیه
کورتون تراپی برای بیماران خاص
شیمی‌درمانی در بیماران دارای سرطان
بیماری‌های زمینه‌ای
اختلالات گردش خون که از جمله عوامل تشدید کننده زخم بستر است.
مصرف دخانیات که در تشدید زخم بستر ایجاد شده نقش دارد.
سخن آخر
سیاه شدن ناخن پا یکی از علائمی است که ممکن است بیماران دیابتی را درگیر نماید و لازم است به صورت جدی به آن توجه شود. در این مقاله به مشکلات ناخن در بیماران دیابتی پرداختیم و روش‌های درمان آن را بیان کردیم. برای درمان زخم دیابتی می‌توایند کلینیک زخم مشهد را انتخاب کنید و از خدمات این مجموعه بهره‌مند شوید.
