سلولهای بنیادی چیست؟
رای توضیح بهتر سلولهای بنیادی باید به ابتدای شکل گیری انسان برویم؛ منظورمان به وجود آمدن و رشد جنین انسان در بدن مادرش است. جنین انسان از 3 تا 16 روزه شدن خود، متشکل از بسیاری از سلول های بنیادی بوده که بعد از گذشت چند روز هر کدام از آنها به سلول های هر یک از اجزای بدن مثل قلب تبدیل می شوند.
یعنی سلول های بنیادی توانایی تبدیل به هر نوع سلول و بافتی را دارند که همین موضوع آنها را برای درمان زخم با سلول های بنیادی، ارزشمند می کند.
البته این توضیحی به زبان ساده بود و اگر بخواهیم این موضوع را کمی تخصصی توضیح دهیم، باید بگوییم سلول های بنیادی همان سلول های اولیه ای هستند که توانایی تمایز به سلول های دختر را دارند. این سلول های دختر توانایی تبدیل به سلول های بنیادی جدید و سلول های تخصصی را دارند.
سلولهای بنیادی جدید توانایی خود نوسازی داشته و سلول های تخصصی هم به مرور زمان به سلول های خونی، ماهیچه ای، مغزی و استخوانی تبدیل می شوند و اعضای بدن انسان را تشکیل می دهند.
انواع کاربرد سلولهای بنیادی
متخصصان از طریق مشاهده رفتار سلول های بنیادی، به موضوعات متعددی پی می برند و سعی می کنند پاسخ برخی سوالات خود را در رفتار آنها بیابند. به طور مثال آنها با دقت در چگونگی تبدیل سلول های بنیادی به بافت استخوان، اعصاب، قلب و سایر بافت ها، چگونگی ایجاد بیماری ها را بهتر درک می کنند.
هم چنین محققان می توانند از طریق جایگذاری سلول های بنیادی در بافت های بیمار، به نوسازی آن بافت کمک کنند. به همین دلیل درمان زخم با سلول های بنیادی می تواند در موارد زیر تاثیرگذار باشد:
• آسیب های نخاعی
• دیابت نوع 1
• بیماری پارکینسون
• بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک
• آلزایمر
• بیماری های قلبی، سرطان یا آرتروز
چگونگی درمان زخم با سلول های بنیادی
در پزشکی بازساختی که مربوط به تخصص استفاده از سلول های بنیادی است، با استفاده از این سلول ها و حتی مشتقات آنها، بافت های آسیب دیده را ترمیم می کنند. این موضوع انقلاب نوینی در بحث پیوند عضو است و از این پس، از سلول ها به جای اعضای اهدا استفاده می کنند.
روش درمان زخم با سلول های بنیادی به این صورت است که محققان این سلول ها را در آزمایشگاه پرورش می دهند تا در نوع سلول هدف تخصصی شوند. سپس آن را به بدن فرد بیمار وارد می کنند.
به طور مثال اگر فرد در سیستم عصبی خود دچار اختلال است، سلول های بنیادی پرورش یافته را به سیستم عصبی فرد تزریق می کنند تا سلول های عصبی سالم به نوع معیوب خود برای بازسازی کمک کنند.
تاریخچه سلولهای بنیادی
اولین تحقیقات صورت گرفته روی سلولهای بنیادی در سال ۱۹۶۰ انجام شد و در سال ۱۹۸۱ دانشمندان سلولهای بنیادی موش را جدا و در آزمایشگاه کشت دادند. در سال ۱۹۹۸ نیز سلولهای بنیادی جنینی انسان را کشت دادند و پس از پاساژهای مکرر خصوصیات خود را حفظ نمایند.
انواع سلول های بنیادی
سلول های بنیادی بر اساس ویژگی هایی که دارند به سه دسته تقسیم می‌شوند:
سلولهای بنیادی جنینی
این سلول‌ها، که به سلولهای بنیادی اولیه نیز معروف هستند، از توده سلول داخلی جنین‌های ۱۴-۱۶ روزه گرفته شده و می‌توانند همه سلول‌ها و بافت‌های یک شخص کامل را بسازد. مشکلی که ممکن است در این نوع رخ دهد، پس زدگی این سلول‌ها توسط سیستم ایمنی بدن است. همچنین سلولهای بنیادی جنینی از قدرت تکثیر و تمایز برخوردار هستند و ممکن است خود به خود به سلولهای دیگر تبدیل شوند؛ بنابراین باید جلو تمایز این سلول‌ها را گرفت تا به بافت دیگری تبدیل نشوند. یکی دیگر از این مشکلات ناهماهنگی میان بافت قلب و بافت ترمیم شده است و ممکن است ریتم ضربان قلب به هم بخورد.
استخراج این سلول‌ها در بسیاری از کشورها ممنوع است؛ زیرا از بین بردن جنینی که می‌تواند به انسان تبدیل شود حکم قتل نفس را دارد.
پیشنهاد ما جهت مطالعه : درمان زخم در مشهد
سلولهای بنیادی بالغ
به سلول‌هایی که بعد از تولد از انواع گوناگون بافت‌های فرد بالغ جدا می‌شود، سلولهای بنیادی بالغ گفته می‌شود. این سلولهای بنیادی خون‌ساز که در مغز استخوان، کبد، مغز و دیگر بافت‌ها قرار دارند جزو این دسته هستند که می‌توانند از برخی از بافت‌ها متمایز شوند.
سلولهای بنیادی بالغ هر بیمار، جهت مداوای خودش استفاده می‌شود؛ به همین علت هنگامی که به بدن وی تزریق می‌شود، سیستم ایمنی بدنی او، سلولهای وارده را بافت بیگانه تلقی نمی‌کند و بیمار دچار مشکل پس‌زدگی یا رد پیوند نمی‌شود.
سلولهای بنیادی بالغ به چند دسته تقسیم می‌شوند:
سلولهای بنیادی مغز استخوان
مغز استخوان اصلی‌ترین منبع سلولهای بنیادی بالغین است. در مغز استخوان دو نوع سلول بنیادی یافت می‌شود:
- سلولهای بنیادی خون ساز مغز استخوان
- سلولهای مزانشیمال مغز استخوان
سلولهای بنیادی عصب
این سلول‌ها غیر تمایزیافته و حاصل سلولهای بنیادی جنینی هستند که مسئولیت عصب‌زایی را بر عهده دارند.
سلولهای بنیادی بالغین مشتق از بافت چربی
این سلول‌ها از بافت چربی جدا شده و در آزمایشگاه قابلیت تمایز به مفصل، استخوان، چربی، عضله و عصب را دارند.
سلولهای بنیادی خون بند ناف
این سلول‌ها از بند ناف استخراج می‌شوند و به سلولهای بنیادی مغز استخوان شباهت دارند.
کاربرد سلولهای بنیادی
امروزه پژوهش‌های زیادی درباره درمان بیماری‌ها و ضایعات عصبی، ترمیم سوختگی‌ها و ضایعات پوستی، ترشح انسولین، ترمیم بافت‌های آسیب دیده قلبی و استخوانی و ترمیم سایر بافت‌های آسیب دیده در حال انجام است. بیماری‌هایی که با استفاده از سلولهای بنیادی قابل درمان است به شرح زیر است:
- اختلال سلولهای بنیادی : کم خونی فانکونی، کم خونی آپلاستیک، هموگلوبینوری حمله‌ای شبانه
- نقص ارثی پلاکتی: ترومبوسیتوپنی مادرزادی
- لوسمی حاد: ALL، AML، لوسمی تمایز نیافته حاد
- لوسمی مزمن: CML
- اختلالات پلاسماسل: لوسمی پلاسماسل، مولتی پل میلوما
- اختلالات سیستم ایمنی مادرزادی: سندرم دی جرح، سندروم کاستمن، نقص چسپندگی لکوسیتی
- ناهنجاری‌های ارثی گلبول‌های قرمز: تالاسمی ماژور، بتا، کم خونی سلولی داسی شکل
- بیماری های نقص در تولید لنفوسیت‌ها: لنفوم هوچیکن، لنفوم غیر هوچیکن،
- بیماری‌های ارثی: هیپولازی غضروف، سندروم لش نیهان
- سایر بیماری‌ها: دیابت، آلزایمر، پارکینسون، دیتروفی عضلانی، بیماری‌های کبدی، سکته‌های قلبی و مغزی
مطالعه بیشتر در زمینه : درمان زخم سوختگی در مشهد
کلام آخر
سلول های بنیادی جزو پانسمان نوین است که در درمان بسیاری از بیماری‌ها و انواع زخم‌ها استفاده می‌شود. این درمان در خانه زخم پارسیان مشهد استفاده می‌شود و بیماران می‌توانند برای درمان زخم‌های خود به این کلینیک مراجعه کنند. خانه زخم مشهد با استفاده از بهترین متد و متخصصین سعی در ارائه بهترین خدمات را دارد.
